Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019

ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ



Όπως γνωρίζετε η πάγια τακτική μας είναι για κάθε κελλί που επισκεπτόμαστε και είναι αφιερωμένο σε κάποιον σχετικά άγνωστο Άγιο (άγνωστο για εμάς τους άσχετους) να ψάχνουμε στην συνέχεια στο διαδίκτυο και στην δημοτική βιβλιοθήκη και ότι πληροφορίες συγκεντρώνουμε να σας τις παρουσιάζουμε σε κάποια ανάρτηση στο blog μας.

Έτσι αν παρακολουθείτε την σελίδα μας στο facebook με τις φωτογραφικές παρουσιάσεις θα είδατε ότι είχαμε μία αφιέρωση στο ΙΕΡΟ ΚΕΛΛΙ του ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ στο Άγιο Όρος. Νομίζουμε ότι ήρθε η ώρα να σας μιλήσουμε και για την ζωή του ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ μαζεύοντας όσες περισσότερες πληροφορίες μπορέσαμε.

ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ

Ο άγιος Προκόπιος γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ κατά τους χρόνους της βασιλείας του αυτοκράτορα Διοκλητιανού στο 290 μ.Χ. , από κάποιον χριστιανό ευγενή ονόματι Χριστόφορο και την ειδωλολάτρισσα Θεοδοσία, και τον ονόμασαν "Νεανία". Σε μικρή ηλικία έχασε τον πατέρα του, και η μητέρα του φρόντισε να τον αναθρέψει ως ειδωλολάτρη. Μάλιστα, η μητέρα του τον προσέφερε ως υπηρέτη στον αυτοκράτορα Διοκλητιανό, προσφέροντάς του και χρήματα προκειμένου να δεχθεί τον γιό της. Ο Διοκλητιανός δέχθηκε τον εθνικό τότε "Νεανία" κάνοντάς τον Δούκα της Αλεξάνδρειας της Συρίας, και δίνοντάς του ως πρώτη εντολή να διώκει και να τιμωρεί τους Χριστιανούς. Μετά την ανάληψη του αξιώματος, ο νεαρός Δούκας ξεκίνησε μαζί με δύο αξιωματικούς του, με προορισμό την πόλη Απάμεια (είναι η σημερινή ονομασία της πόλης Χαμάν), η οποία ήταν και μητρόπολη της Αντιόχειας. Επειδή είχε πολύ ζέστη, ταξίδευαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν φτάνοντας περίπου 30 χιλιόμετρα έξω από την πόλη, έγινε σεισμός και ο ουρανός φωτίστηκε από αστραπές. 

Τότε ο Νεανίας άκουσε από τον ουρανό μία φωνή να τον απειλεί με θάνατο, εάν εκτελέσει τις διαταγές του Διοκλητιανού και διώξει τους Χριστιανούς. Ο καλοπροαίρετος Δούκας, μη γνωρίζοντας ποιος του μιλάει, ζήτησε από την φωνή να του φανερωθεί, και τότε εμφανίστηκε μπροστά του ένας κρυστάλλινος Σταυρός και από εκεί ακούστηκε φωνή που του έλεγε : "Εγώ είμαι ο Εσταυρωμένος Ιησούς, ο Υιός του Θεού του Ζώντος". Ξαφνιασμένος ο Νεανίας από αυτή την αποκάλυψη, όταν έφτασε στην Απάμεια ζήτησε να κατηχηθεί και αφού πίστεψε στο Χριστό, βαπτίστηκε λαμβάνοντας το όνομα Προκόπιος. Όταν επέστρεψε στη Σκυθόπολη, στην Κοίλη Συρία (την αρχαία Νύσσα που οι Εβραίοι ονόμαζαν Βεθοάν), κατασκεύασε έναν Σταυρό από χρυσό και ασήμι, κατά τον τύπο του Σταυρού που του είχε φανερωθεί, επάνω στον οποίο εμφανίστηκαν μετά την ολοκλήρωσή του τρεις εικόνες με εβραϊκά γράμματα. Στην κεντρική έγραφε "Εμμανουήλ" και στις δύο πλαϊνές "Μιχαήλ" και "Γαβριήλ". Έχοντας τον Σταυρό αυτό λάβαρο στις μάχες κατά των Σαρακηνών, επέστρεψε νικητής στην Αλεξάνδρεια. Η μητέρα του, γεμάτη χαρά για τις νίκες του γιου της, τον προέτρεψε να θυσιάσει στα είδωλα για να ευχαριστήσει τους θεούς, αλλά ο Προκόπιος της απάντησε ότι για τις νίκες τις κατάφερε με τη δύναμη του Χριστού και όχι των ειδώλων. Αμέσως η μητέρα του τον ανέφερε στον αυτοκράτορα, ο οποίος διέταξε τον ηγεμόνα της Καισαρείας Ούλκιο, να εξετάσει τον Προκόπιο για την Πίστη του. Και ενώπιον του ηγεμόνα της Καισαρείας ο Προκόπιος παραδέχθηκε την πίστη του στον Ιησού Χριστό και ακόμη μία φορά αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα. Τότε τον έδειραν μέχρι που τον πέταξαν μισοπεθαμένο στη φυλακή. Στη φυλακή του εμφανίστηκε ο Χριστός, ο οποίος του έδειξε τον στέφανο του μαρτυρίου και προέτρεψε τον Προκόπιο να προκόψει στην αρετή και να αντέξει στα βασανιστήρια για να κερδίσει την αιώνιο ζωή.

Την επόμενη μέρα πήγαν τον Άγιο στον ειδωλολατρικό ναό, με το σκεπτικό ότι στο μεταξύ θα είχε αλλάξει γνώμη και ότι θα θυσίαζε στα είδωλα. Εκεί, ο Προκόπιος ξεκίνησε να προσεύχεται και τότε τα είδωλα άρχισαν να λιώνουν και σαν νερό χύθηκαν έξω από τον ναό. Οι στρατιώτες των αξιωματιών καθώς και οι δύο Τριβούνοι Νικόστρατος και Αντίνοος, είδαν το θαύμα και πίστεψαν στον Χριστό. Bαπτίστηκαν από τoν Επίσκοπο Λεόντειο και αργότερα μαρτύρησαν με αποκεφαλισμό. Και η μητέρα του, η οποία ήταν παρούσα στο θαύμα, πίστευψε στο Χριστό και βαπτίστηκε κι αυτή μαζί με άλλες 12 Συγκλητικές γυναίκες που ήταν εκεί. Όλες συνελήφθησαν, και βασανίστηκαν με αποκοπή των μαστών, έκαψαν τις μασχάλες τους με πυρωμένες σιδερένιες μπάλες και τελικά αποκεφαλίστηκαν, κερδίζοντας τον Στέφανο του Μαρτυρίου. Και επειδή ο Ούλκιος δεν μπορούσε να κάμψει το φρόνημα του Προκοπίου, την εξέτασή του ανέλαβε ο ηγεμόνας Φλαβιανός. 

Μετά από την προφορική εξέταση ο Προκόπιος επέμενε στην Χριστιανική του Πίστη, τότε ο ηγεμόνας διέταξε τον υπηρέτη Αρχέλαο να τρυπήσει με το σπαθί του τον Άγιο στην κοιλιά, αλλά με το που σήκωσε ο Αρχέλαος το σπαθί του έπεσε κάτω νεκρός. Έπειτα έδεσαν τον Άγιο με σχοινιά και τον μαστίγωναν με βούνευρα. Το έκαψαν με αναμμένα κάρβουνα και στις πληγές του πετούσαν ξύδι. Κατόπιν έβαλαν στα χέρια του αναμμένα κάρβουνα με λιβάνι, αλλά ο γενναίος Προκόπιος κράτησε το αναμμένο κάρβουνο, μέχρι που αυτό κάηκε ολόκληρο στο χέρι του, και να μην φανεί, πετώντας το, ότι προσέφερε θυσία στα είδωλα.

Ύστερα, τον κρέμασαν ανάποδα και ετοιμάζονταν να τον ρίξουν σε έναν αναμμένο φούρνο, αλλά ο Άγιος Προκόπιος τον σταύρωσε, και ο φούρνος πάγωσε αμέσως. Τελικά αποκεφαλίστηκε, κερδίζοντας τον αμάραντο Στέφανο της αιώνιας ζωής.

Αξίζει να αναφέρουμε πως περιγράφει τον βίο του Αγίου ο Άγιος ΝικόδημοςοΑγιορείτης:
«O μέγας ούτος και περιβόητος εν μάρτυσι Προκόπιος, ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού εν έτει σ
ϟ΄ [290]. Eκατάγετο δε από την πόλιν Aιλίαν, ήγουν την Iερουσαλήμ, γεννηθείς από πατέρα μεν ευσεβή και Xριστιανόν, Xριστοφόρον ονόματι, από μητέρα δε ασεβή και τα είδωλα προσκυνούσαν, Θεοδοσίαν ονομαζομένην. Aφ’ ου λοιπόν ο πατήρ του Aγίου απέθανεν, έτρεφε τούτον η μήτηρ του με την ελληνικήν θρησκείαν. Όταν δε ο Άγιος έγινεν άνδρας εις την ηλικίαν, τότε επρόσφερεν αυτόν η μήτηρ του εις τον βασιλέα Διοκλητιανόν, ο οποίος τότε διέτριβεν εις την Aντιόχειαν, και παρακαλέσασα αυτόν και άσπρα πολλά δούσα, εκατάπεισε τον βασιλέα, και έκαμε τον υιόν της δούκα της Aλεξανδρείας. Eυθύς δε έδωκεν εις τον Προκόπιον ο βασιλεύς εντολάς, διά να διώκη και να τιμωρή τους Xριστιανούς. Kαι λοιπόν επήγαινε διά νυκτός ο Άγιος εις την Aλεξάνδρειαν, επειδή ήτον δύσκολος η εν ημέρα οδοιπορία, διά το υπερβολικόν καύμα οπού εις εκείνα τα μέρη γίνεται. Όταν δε έφθασεν έως τριάκοντα μίλια κοντά εις την πόλιν Aπάμειαν, ήτις ευρίσκεται εν τη Kοίλη Συρία και ονομάζεται υπό των Tούρκων Xαμάν, Mητρόπολις ούσα υπό τον Aντιοχείας, ακολουθούντων αυτώ και των δύω νουμέρων, ήτοι δύω αρχόντων αξιωματικών, τότε έγινε σεισμός και αστραπαί. Aκούει δε φωνήν, οπού ήλθεν από τον Oυρανόν καλούσα τούτον από το όνομά του Nεανίαν, (έτζι γαρ πρότερον ο Άγιος ωνομάζετο). Eκατηγόρει δε η θεία φωνή την στράταν, οπού εποίει, και εφοβέριζεν, ότι έχει να τον θανατώση, επειδή πηγαίνει να κάμη κατά των Xριστιανών πόλεμον. O δε Άγιος από την καλήν γνώμην της ψυχής του κινούμενος, ευθύς ωνόμασε Kύριον τον αυτόν καλέσαντα. Όθεν και ο Kύριος καθαρώτερον ενεφανίσθη εις αυτόν. Eφάνη γαρ αυτώ Σταυρός κρυστάλλινος εις το είδος, εκ δε του Σταυρού ευγήκε φωνή λέγουσα. Eγώ είμαι ο εσταυρωμένος Iησούς, ο του Θεού Yιός. Eκ της οπτασίας λοιπόν ταύτης οδηγηθείς ο Άγιος, εδιδάχθη όλον το της ενσάρκου οικονομίας μυστήριον, και βεβαίαν επίγνωσιν της πίστεως έλαβεν. Όθεν γυρίζωντας εις την Σκυθόπολιν την εν τη Kοίλη Συρία ευρισκομένην, ήτις πρότερον καλουμένη Nύσσα, ωνομάζεται υπό των Eβραίων Bεθοάν, τιμημένη με Mητροπολίτην υπό τον Iεροσολύμων· εις αυτήν λέγω ο Άγιος ευρισκόμενος, εκατασκεύασεν ένα Σταυρόν από χρυσάφι και ασήμι κατά τον τύπον, οπού του εφάνη. Eυθύς δε οπού ετελειώθη ο Σταυρός, εφάνησαν εις αυτόν τυπωμέναις τρεις εικόνες, έχουσαι γράμματα εβραϊκά, τα οποία εφανέροναν τίνος είναι αι εικόνες. Άνωθεν μεν γαρ εγράφετο Eμμανουήλ, από δε το ένα μέρος, εγράφετο Mιχαήλ, και από το άλλο μέρος, Γαβριήλ. Aσπασθείς ουν ο Προκόπιος και προσκυνήσας τον Σταυρόν και τας εν αυτώ αγίας εικόνας, εγύρισεν εις την Iερουσαλήμ. Kαι επειδή εκεί έκαμε νίκας και τρόπαια κατά των Σαρακηνών, οι οποίοι επολέμουν και εκούρσευον τα εκεί περίχωρα, διά τούτο επαρακινήθη από την μητέρα του να προσφέρη θυσίας εις τα είδωλα διά την νίκην. O δε Άγιος έλεγε, πως έκαμε την νίκην ταύτην με την δύναμιν του Xριστού. Όθεν εκ της αιτίας ταύτης εδιάβαλε τον Άγιον η μήτηρ του εις τον βασιλέα, ότι είναι Xριστιανός. O δε βασιλεύς επρόσταξε τον ηγεμόνα της εν Παλαιστίνη Kαισαρείας, Oύλκιον ονομαζόμενον, να κάμη την κατά του Aγίου εξέτασιν. Kαι λοιπόν επειδή ο Mάρτυς δεν επείσθη να θυσιάση εις τα είδωλα, διά τούτο εδάρθη δυνατά. Έπειτα ερρίφθη εις την φυλακήν, ώντας μισαποθαμένος. Eκεί δε εφάνη ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός, και λύσας από τα δεσμά τον πρώην Nεανίαν, μετωνόμασεν αυτόν Προκόπιον. Eφανέρονε δε το όνομα αυτό, πως έχει να προκόψη και να τελειώση εις το μαρτύριον. Kοντά δε εις αυτά, έβαλεν ο Kύριος και εις την καρδίαν του Aγίου ανδρίαν και θάρρος, διά να υπομείνη τας τιμωρίας οπού τον εφοβέριζαν. Έπειτα επήγαν οι Έλληνες τον Mάρτυρα μέσα εις τον ναόν των ειδώλων. Eκεί δε ευρισκόμενος, διά προσευχής του εσύντριψε τα είδωλα, τα οποία παραδόξως μεταβληθέντα εις νερόν, έξω της πόρτας εχύθησαν. Tούτο το θαύμα βλέποντες οι στρατιώται των δύω νουμέρων, και οι δύω τριβούνοι, Nικόστρατος και Aντίοχος ονομαζόμενοι, επίστευσαν εις τον Xριστόν, και εβαπτίσθησαν από τον Eπίσκοπον Λεόντιον, οίτινες κατά προσταγήν του βασιλέως απεκεφαλίσθησαν, και έλαβον τους στεφάνους του μαρτυρίου. Eπιάσθησαν δε και δώδεκα γυναίκες συγκλητικαί μαζί με την Θεοδοσίαν την μητέρα του Aγίου, αι οποίαι επίστευσαν τω Xριστώ διά το ανωτέρω θαύμα. Όθεν αφ’ ου πρώτον αυτάς έδειραν άσπλαγχνα, έκοψαν τα βυζία των, και με σιδηράς μπάλλας πυρωμένας έκαυσαν τας μασχάλας των, τελευταίον δε τας απεκεφάλισαν, και ούτως έλαβον της αθλήσεως τους στεφάνους. Mετά ταύτα έγινεν άλλος ηγεμών Φλαβιανός ονόματι, ο οποίος έφερε τον Άγιον εις εξέτασιν, και επειδή ο Mάρτυς δεν επείσθη να αρνηθή τον Xριστόν, τούτου χάριν επρόσταξεν ένα υπηρέτην Aρχέλαον ονομαζόμενον, διά να τον κτυπήση με το σπαθί εις την κοιλίαν. Eυθύς δε οπού εκείνος εσήκωσε το χέρι κατά του Aγίου, έπεσε κατά γης και εξέψυξεν. Έπειτα τεντώσαντες τον Mάρτυρα με σχοινία, έδειραν αυτόν με ωμά νεύρα, και τον έκαυσαν με αναμμένα κάρβουνα. Eπάνω δε εις τα καημένα μέλη του έχυσαν ξύδι. Eίτα έβαλαν εις το χέρι του κάρβουνα με λιβάνι. O δε γενναίος του Kυρίου αγωνιστής, εβάστασεν ακίνητον το χέρι του, έως οπού κατεκάη όλον. Δεν εσκόρπισε γαρ το λιβάνι, ίνα μη με τον σκορπισμόν του φανή εις τους ασεβείς, ότι επρόσφερε θυσίαν εις τα είδωλα. Ύστερον δε από όλα, εκρέμασαν τον αθλητήν, και έδεσαν τας χείρας του. Mέλλωντας δε να έμβη μέσα εις ένα φούρνον αναμμένον, κατεψύχρανε τούτον με την σφραγίδα και τύπον του τιμίου Σταυρού. Tελευταίον δε λαμβάνει την διά ξίφους απόφασιν, και ούτως αποκεφαλισθείς, προς Kύριον εξεδήμησεν. Tελείται δε η αυτού Σύναξις και εορτή εις τον μαρτυρικόν αυτού Nαόν, τον ευρισκόμενον πλησίον της Xελώνης, και καλούμενον Kονδύλιον. (Tον κατά πλάτος Bίον αυτού όρα εις την Kαλοκαιρινήν. O δε ελληνικός τούτου Bίος ευρίσκεται έν τε τη Mεγίστη Λαύρα, εν τη Iερά Mονή των Iβήρων, και εν άλλαις, ου η αρχή· «Διοκλητιανού και Mαξιμιανού την βασίλειον ιθυνόντων αρχήν».)»
 Η μνήμη του τιμάται στις 8 Ιουλίου.


Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2019

ΑΓΙΟΣ ΥΠΑΤΙΟΣ

Η ΙΣΤΟΡΗΘΕΙΣΑ ΤΟ 1817 ΕΦΕΣΤΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΟ ΟΜΩΝΥΜΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΕΞΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.


Θα είδατε πρόσφατα στην σελίδα μας στο Facebook μία φωτογραφική παρουσίαση του ΙΕΡΟΥ ΚΕΛΛΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ, ένας άγιος τελείως άγνωστο για εμάς ακόμη και σαν όνομα. Έτσι δεν χάσαμε την ευκαιρία να ψάξουμε λίγο για αυτόν, και ότι μπορέσαμε να συγκεντρώσουμε κυρίως από το διαδίκτυο να σας το παρουσιάσουμε στην παρακάτω ανάρτηση.
ΑΓΙΟΣ ΥΠΑΤΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΓΑΓΓΡΩΝ

Ο ΕΝΔΟΞΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΥΠΑΤΙΟΣ ΑΝΑΔΕΙΧΘΗΚΕ ΦΛΟΓΕΡΟΣ ΠΡΟΜΑΧΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ.



Ο Άγιος Υπάτιος ήταν μία από τις πολύ σημαντικές θεολογικές μορφές που δόξασαν την Εκκλησία στους πρώτους αιώνες της και αγωνίσθηκαν για το θρίαμβο του χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας. Ο Άγιος Υπάτιος γεννήθηκε στην Κιλικία της Μικράς Ασίας επί των ημερών της βασιλείας του Μεγάλου Κωνσταντίνου (307-337) και διακρίθηκε για τον ενάρετο βίο και τον ένθεο ζήλο του, γεγονός που τον ανέδειξε σε χαρισματικό επίσκοπο. Ήταν επίσκοπος Γαγγρών στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου και ήταν ένας από τους 318 πατέρες που συμμετείχαν στην Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια που έγινε το325 μ.Χ., κατά της πλάνης του αιρετικού Αρείου. Στο ποιμαντικό του έργο, εξακολούθησε να διδάσκει και να καθοδηγεί το ποίμνιο του, αλλά κυρίως αντιμαχόταν τις αιρέσεις, και ιδιαίτερα την αίρεση των Ναυτιανών. Ο Άγιος Υπάτιος κατέστη όμως με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος και θαυματουργός άγιος. Έτσι με τη χάρη του Θεού και τη δύναμη της προσευχής του στον Κύριο κατόρθωσε να εξαφανίσει τους ασπάλακες (τυφλοπόντικες) που μάστιζαν τους αγρούς της επαρχίας του και κατέτρωγαν τους καρπούς, ενώ κατόρθωσε με την ευλογία του να μεταβάλει το αλμυρό νερό της θάλασσας σε γλυκό. Αξιοσημείωτο είναι ότι καταυγαζόταν από θείο και λαμπρό φως, όταν περπατούσε τη νύχτα, ενώ επί των ημερών της βασιλείας των Κωνσταντίου, υιού του Μεγάλου Κωνσταντίνου, αναδείχθηκε με τη χάρη και τη δύναμη του Θεού και γενναιότατος δρακοκτόνος. 

ΟΡΗΤΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΟ ΤΕΜΠΛΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΕΡΙΣΣΑΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ.


Πιο συγκεκριμένα την εποχή αυτή ένας μεγάλος δράκοντας είχε μπει μέσα στο βασιλικό θησαυροφυλάκιο και κανείς δεν τολμούσε να πλησιάσει, διότι στην περίπτωση που κάποιος τολμηρός και θαρραλέος επιχειρούσε να μπει, έβρισκε φρικτό και ακαριαίο θάνατο από τον δράκοντα. Το γεγονός αυτό είχε προκαλέσει τρόμο και έκπληξη στον λαό, ενώ ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος δεν ήξερε τί να κάνει για να αντιμετωπίσει τον φοβερό δράκοντα που σκορπούσε τον πανικό και τον θάνατο. Όταν όμως πληροφορήθηκε για τον θεόληπτο και πάνσοφο επίσκοπο των Γαγγρών Άγιο Υπάτιο και τη φήμη του να θαυματουργεί, έστειλε ανθρώπους να τον παρακαλέσουν να έρθει στον αυτοκράτορα. Ο Άγιος Υπάτιος πήγε στον Κωνστάντιο, ο οποίος τον υποδέχθηκε με ιδιαίτερο σεβασμό και τιμή και μάλιστα έπεσε ευλαβικά στα πόδια του ζητώντας τη βοήθειά του. Τότε ο Άγιος είπε στον αυτοκράτορα να έχει θάρρος και να μην στεναχωριέται, διότι τα αδύνατα για τους ανθρώπους είναι δυνατά και πραγματοποιήσιμα για τον Θεό. Ο αυτοκράτορας έδειξε τότε στον Άγιο από μακριά τον δράκοντα και τον προειδοποίησε να μην κάνει το λάθος και τον πλησιάσει, διότι θα θανατωθεί από αυτόν. Μ’  αυτόν τον τρόπο θα είχε την ίδια φρικτή τύχη όπως είχαν και άλλοι, ενώ τόνισε ότι όλα αυτά συμβαίνουν εξαιτίας των δικών μας αμαρτιών. Τότε ο ευκλεής και θεόληπτος ιεράρχης Υπάτιος του απάντησε ότι η προσευχή του επισκόπου δεν έχει καμία δύναμη στο να τελέσει θαύματα, αλλά η πίστη του αυτοκράτορα στον ένα και αληθινό Θεό και η αήττητος δύναμη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού μπορεί να κατορθώσει τα πάντα. Στη συνέχεια ο Άγιος έπεσε κάτω στο έδαφος και αφού προσευχήθηκε για αρκετή ώρα, σηκώθηκε και απευθυνόμενος στον αυτοκράτορα, του παρήγγειλε να ανάψει μεγάλη φωτιά στο μέσο της αγοράς, αυτοί δε που θα ανάψουν τη φωτιά, να περιμένουν μέχρι να πάει και εκείνος. Τότε ο πάνσοφος ιεράρχης του Χριστού πλησίασε μόνος του το βασιλικό θησαυροφυλάκιο και αφού άνοιξε την πόρτα, χτύπησε με το ραβδί του, το οποίο είχε στην άκρη του το σημείο του Τιμίου Σταυρού, τον τρομερό και επικίνδυνο δράκοντα. Αλλά το χτύπημα με το ραβδί δεν έφερε απολύτως κανένα αποτέλεσμα και κάποιοι που παρακολουθούσαν από μακριά έντρομοι το θέαμα, πίστεψαν ότι ο Άγιος είχε θανατωθεί από τον δράκοντα. Όμως ο θεοφόρος επίσκοπος των Γαγγρών ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό και επικαλούμενος το πάντιμο όνομα του Θεού, έβαλε το ραβδί στο στόμα του δράκοντα και απευθυνόμενος στο θηρίο, είπε να τον ακολουθήσει στο όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.  Τότε ο δράκοντας δάγκωσε το ραβδί του Αγίου και τον ακολούθησε σαν να τον εξεδίωκε κάποιος. Μόλις ο Άγιος Υπάτιος βγήκε από το βασιλικό θησαυροφυλάκιο με το ραβδί του, πάνω στο οποίο ήταν κολλημένος ο τρομερός δράκοντας που το μέγεθός του έφτανε τις εξήντα πήχεις, όλοι έμειναν έκπληκτοι στο φοβερό και αποτρόπαιο αυτό θέαμα. Αφού ο Άγιος πέρασε μέσα από την αγορά σέρνοντας τον επικίνδυνο δράκοντα ενώπιον πλήθους λαού, έφτασε στο μέσο αυτής, όπου είχε ανάψει η μεγάλη φωτιά. Τότε επικαλούμενος ο Άγιος το όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού πρόσταξε τον δράκοντα να μπει στο μέσο της φωτιάς. Και τότε όλοι είδαν το ανατριχιαστικό θέαμα να ρίχνεται ο φοβερός και επικίνδυνος αυτός δράκοντας στη φωτιά και να αποτεφρώνεται. Αμέσως όλοι οι παρόντες έμειναν άναυδοι από το παράδοξο και υπερφυές αυτό γεγονός και δόξασαν τον Πανάγαθο και Παντοδύναμο Θεό, ο Οποίος ανέδειξε έναν τέτοιο θεοφόρο και θαυματουργό ιεράρχη, όπως ήταν ο Άγιος Υπάτιος. Μάλιστα ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος ευχαρίστησε τον Άγιο, προσφέροντάς του πολύτιμα δώρα, έδωσε δε την εντολή να ιστορηθεί η εικόνα του σε σανίδα και να τοποθετηθεί στην πόρτα του βασιλικού θησαυροφυλακίου για να προστατεύει τον χώρο από κάθε κίνδυνο και απειλή. Αποφασιστικός και βαρυσήμαντος ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε ο θεόληπτος και πάνσοφος επίσκοπος των Γαγγρών της Παφλαγονίας Άγιος Υπάτιος με τη δυναμική παρουσία και συμμετοχή του στη συνελθούσα το 325 Α΄ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας. Στη Σύνοδο αυτή ο Άγιος Υπάτιος κατόρθωσε μαζί με τους υπόλοιπους σεπτούς και θεοφόρους ιεράρχες να καταδικάσει την αιρετική διδασκαλία του ασεβούς Αρείου, σύμφωνα με την οποία αμφισβητούνταν η θεϊκή υπόσταση του Σωτήρος Χριστού. Ο δυναμικός και ευκλεής ιεράρχης της πόλεως των Γαγγρών αναδείχθηκε μέσα από τους αγώνες του ένας φλογερός πρόμαχος της Ορθοδοξίας. 

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΣΤΗΝ ΟΜΩΝΥΜΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ.


Είναι ενδεικτικό ότι με δική του πρωτοβουλία συγκροτήθηκε και η Τοπική Σύνοδος της Γάγγρας για να καταπολεμήσει την αιρετική διδασκαλία του μητροπολίτου Σεβαστείας Ευσταθίου, ο οποίος μαζί με τους φανατικούς και βλάσφημους οπαδούς του ήταν εναντίον του θεσμού του γάμου, της νηστείας και άλλων ιερών κανόνων, γεγονός που έβαζε σε κίνδυνο τον θεσμό της οικογένειας και τα χρηστά ήθη των πιστών. Στην Τοπική Σύνοδο της Γάγγρας συμμετείχαν μαζί με τον Άγιο Υπάτιο και άλλοι δώδεκα ιεράρχες, οι οποίοι θέσπισαν 21 κανόνες που καταδίκαζαν και αναθεμάτιζαν την αιρετική διδασκαλία του Ευσταθίου. Αλλά ο ρόλος που διαδραμάτισε ο Άγιος Υπάτιος ως ένθερμος υπερασπιστής των δογμάτων της ορθοδόξου πίστεως και ως φλογερός πρόμαχος της χριστιανικής αλήθειας αποδεικνύεται περίτρανα και από τη θέση που κράτησε έναντι των δυσσεβών Ναυατιανών. Σύμφωνα με τη διδασκαλία τους κρατούσαν μία αδιάλλακτη και αρνητική στάση απέναντι σ’ αυτούς που σε περίοδο διωγμών είχαν αρνηθεί την πίστη τους και στη συνέχεια μετανοούσαν, ενώ δεν δέχονταν τους δίγαμους και πίστευαν ότι είναι αδύνατο να αποκτήσει το έλεος του Θεού ο αμαρτωλός άνθρωπος μετά το βάπτισμά του. Ο πάνσοφος και ευκλεής ιεράρχης των Γαγγρών αγωνίσθηκε σθεναρά ενάντια στην αντιχριστιανική διδασκαλία των Ναυατιανών, η οποία απέρριπτε τη μετάνοια και τη συγνώμη και απέκλειε την επιστροφή των μετανοούντων στο σώμα της Εκκλησίας του Χριστού. Μ’  αυτό τον τρόπο προστάτευσε την ενότητα των χριστιανών και απέτρεψε τον πνευματικό αποπροσανατολισμό τους από ασεβείς και αιρετικές διδασκαλίες. Η επιτυχία με την οποία καταπολεμούσε τους Ναυτιανούς, ξεσήκωσε τα άγρια πάθη τους και ζητούσαν την εξόντωση του. Έτσι, το έτος 326 μ.Χ. πλήρωσαν κάποιους ειδωλολάτρες, οι οποίοι σε κρημνώδη περιοχή επιτέθηκαν κατά του Αγίου με ξύλα και πέτρες και τον άφησαν μισοπεθαμένο. Πριν ξεψυχήσει, μία εκ των φανατικών αιρετικών γυναικών τον θανάτωσε πετώντας του μία πέτρα. Ας δούμε με λίγο περισσότερες λεπτομέρειες το τέλος της ζωής του Αγίου. Η σθεναρή και αγωνιστική δράση του Αγίου Υπατίου προκάλεσε όμως τον φθόνο των δυσσεβών Ναυατιανών, οι οποίοι έβλεπαν με θαυμασμό τους μεν μετανοούντες να επιστρέφουν στην πίστη του Ιησού Χριστού, πολλούς δε απίστους να ελκύονται από τη χριστιανική διδασκαλία και να ασπάζονται τον Κύριο ως τον μόνο αληθινό Θεό. Γι’  αυτόν τον λόγο και κάποια ημέρα οι ασεβείς αιρετικοί καιροφυλακτώντας σε απόκρημνη περιοχή όρμησαν ξαφνικά εναντίον του Αγίου, καθώς περνούσε από εκεί. Αμέσως άνδρες και γυναίκες άρχισαν να τον κτυπούν ανελέητα, άλλος με ξύλα, άλλος με μαχαίρια, άλλος με πέτρες, του συμπεριφέρονταν δε με τέτοια βαναυσότητα σαν να ήταν θηρία ανήμερα. Στη συνέχεια τον έριξαν από μεγάλο ύψος σ’ έναν ποταμό και τότε ο Άγιος μισοπεθαμένος σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό και αναφώνησε, όπως είχε πει ο Άγιος πρωτομάρτυς Στέφανος, «Κύριε, μή στήσης ατος τήν μαρτίαν ταύτην», δηλαδή μην καταλογίσεις, Κύριε, σ’ αυτούς αυτό το αμάρτημα. 

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΤΩΝ ΓΑΓΓΡΩΝ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΗ ΓΑΓΓΡΑ ΤΗΣ ΠΑΦΛΑΓΟΝΙΑΣ, ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΑΦΗΣΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟ 1922.

Τη στιγμή εκείνη και ενώ ο θεοφόρος επίσκοπος των Γαγγρών ανέπνεε ακόμη, μία αιρετική γυναίκα πήρε μία μεγάλη πέτρα και κτύπησε τον Άγιο στα μηνίγγια, γεγονός που του προκάλεσε ακαριαία τον θάνατο. Μ’  αυτό τον τρόπο ο ένδοξος ιερομάρτυς του Χριστού Άγιος Υπάτιος τελείωσε την επίγεια θεοφιλή βιοτή του για να συνευφραίνεται μαζί με τον Κύριο στη Βασιλεία των Ουρανών. Και η μεν ψυχή του Αγίου παραδόθηκε στα χέρια του δικαιοκρίτου Θεού, η δε αιρετική γυναίκα που τον φόνευσε, κυριεύθηκε από το δαιμόνιο και άρχισε να χτυπά το στήθος της με την πέτρα, με την οποία θανάτωσε τον Άγιο. Αλλά και όλοι όσοι είχαν συμμετάσχει στη θανάτωση του Αγίου, κυριεύθηκαν από πονηρά δαιμόνια και αφού έκρυψαν το ιερό του λείψανο σε κάποιον αχυρώνα, τράπηκαν σε φυγή. Όταν όμως ο ιδιοκτήτης του αχυρώνα πήγε εκεί για να ταΐσει τα ζώα του, άκουσε ουράνια δοξολογία να βγαίνει από αυτόν. Το παράδοξο αυτό γεγονός τον οδήγησε στην εύρεση του ιερού λειψάνου του Αγίου μέσα στον αχυρώνα. Η ευφρόσυνη αυτή είδηση χαροποίησε ιδιαίτερα τους χριστιανούς της πόλεως των Γαγγρών, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν στον τόπο της ευρέσεως και θρήνησαν όλοι μαζί για την απώλεια του ενάρετου, φιλόστοργου και χαρισματικού επισκόπου τους. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΥΠΑΤΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΓΑΓΓΡΩΝ ΕΛΑΒΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ ΤΟ ΧΑΡΙΣΜΑ ΝΑ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΙ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΩΣ.


Στη συνέχεια μετέφεραν το ιερό λείψανο στη Γάγγρα και το ενταφίασαν με την πρέπουσα εκκλησιαστική τιμή. Μάλιστα μεταξύ αυτών που ακολούθησαν την πομπή του ιερού λειψάνου, ήταν και η γυναίκα που φόνευσε τον Άγιο, η οποία έκλαιγε απαρηγόρητη και χτυπούσε τον εαυτό της με τη φονική πέτρα που θανάτωσε τον Άγιο. Μόλις το ιερό λείψανο ενταφιάσθηκε, θεραπεύτηκε πλήρως η γυναίκα από το δαιμόνιο, όπως και όλοι όσοι είχαν συμμετάσχει στη μαρτυρική τελείωση του Αγίου. Όμως και άλλα πολυάριθμα θαύματα έλαβαν χώρα τόσο κατά τη διάρκεια του ενταφιασμού όσο και μετά από αυτόν, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο Άγιος Υπάτιος έλαβε πλουσιοπάροχα από τον Θεό το χάρισμα να θαυματουργεί αδιαλείπτως. Γι’ αυτό και καθιερώθηκε να τιμάται ως θαυματουργός πολιούχος και προστάτης άγιος της πόλεως των Γαγγρών της Παφλαγονίας, προς τιμήν του οποίου ανεγέρθηκε μεγαλοπρεπής ιερός ναός, ο οποίος μέχρι τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 αποτελούσε το σημείο ευλαβικής αναφοράς και το κέντρο της λατρευτικής ζωής των ευσεβών κατοίκων. Ο ιστορικός αυτός ναός του Αγίου Υπατίου στη Γάγγρα κοσμούνταν με θαυμάσιο τέμπλο που προσέλκυε το ενδιαφέρον των επισκεπτών, ενώ φυλασσόταν σ’ αυτόν ως πολύτιμος πνευματικός θησαυρός η θαυματουργή εικόνα του πολιούχου Αγίου Υπατίου, την οποία διέσωσε από την καταστροφή η αείμνηστη Υπατία Πατμάνογλου. Η εφέστια αυτή εικόνα φυλάσσεται πλέον στον θεμελιωθέντα το 1973 και εγκαινιασθέντα το 1976 νέο περικαλλή ιερό ναό του Αγίου Υπατίου στο χωριό Αντίγονο της ακριτικής Φλώρινας, όπου και εγκαταστάθηκαν πολλοί από τους  κατοίκους των Γαγγρών μετά το 1922. Αξιομνημόνευτος ήταν και ο παλαιός ιερός ναός του Αγίου Υπατίου στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη, ο οποίος σύμφωνα με την προφορική παράδοση ανεγέρθηκε το 1818 από μοναχό που καταγόταν από τη Γάγγρα. 

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ. Ο ΝΑΟΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗ ΣΥΝΤΕΧΝΙΑ ΤΩΝ ΚΟΥΡΕΩΝ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΤΟΝ ΘΕΩΡΟΥΝ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΤΟΥΣ.


Στη θέση του παλαιού αυτού ναού θεμελιώθηκε το 1954 ο μεγαλοπρεπής και περιώνυμος ιερός ναός της Παναγίας Δεξιάς, ο οποίος εγκαινιάσθηκε το 1976 και αποτελεί λαοφιλές θεομητορικό προσκύνημα χάρη στη φυλασσόμενη θαυματουργή εικόνα της «Δεξιοκρατούσης Υπεραγίας Θεοτόκου». Η εικόνα αυτή είχε εναποτεθεί στον ιερό ναό του Αγίου Υπατίου από ευσεβή χριστιανό που είχε δει στον ύπνο του την Παναγία που του παρήγγειλε να μεταφέρει την ιερά εικόνα Της στη Θεσσαλονίκη για να τη διασώσει από τις επιδρομές των μωαμεθανών και να την τοποθετήσει στον πρώτο ναό που θα εύρισκε στα δεξιά του, εισερχόμενος από την πύλη των ανατολικών τειχών.  Στον περικαλλή ιερό ναό της Παναγίας Δεξιάς Θεσσαλονίκης υπάρχει εντός του ναού παρεκκλήσιο επ’  ονόματι του Αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Υπατίου του θαυματουργού, στο οποίο φυλάσσεται και η ιστορηθείσα το 1817 αριστουργηματική εφέστια εικόνα του Αγίου, όπου κάτω από τον εικονιζόμενο ένθρονο ιεράρχη των Γαγγρών απεικονίζονται οκτώ σκηνές από τον βίο του. Τιμάται στις 31 Μαρτίου ο θαυματουργός ιεράρχης των Γαγγρών της Παφλαγονίας  Άγιος Υπάτιος, ο οποίος αναδείχθηκε φλογερός πρόμαχος της Ορθοδοξίας. Ο Άγιος Υπάτιος τιμάται επίσης στη μυροβόλο και αγιοτόκο νήσο Χίο με δύο ομώνυμους ιερούς ναούς, εκ των οποίων ο ένας βρίσκεται στην πόλη της Χίου στην περιοχή της ενορίας Ζωοδόχου Πηγής Λετσαίνης και ανήκει στη Συντεχνία των Κουρέων, ενώ ο δεύτερος βρίσκεται στον χείμαρρο Κοκκαλά στην περιοχή του Κάμπου. Ναός του Αγίου Υπατίου υπάρχει και στο χωριό Αϊπάτια της Άνδρου, ενώ στον Άγιο είναι αφιερωμένοι  επίσης ο ναός στο ομώνυμο κελί της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους, ο ναός του Αγίου Αντίπα και Αγίου Υπατίου στην περιοχή Υπατία των Δύο Χωριών της Τήνου και ο χρονολογούμενος 

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΚΚΑΛΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΤΗΣ ΧΙΟΥ.


από τον 18ο αιώνα τρίκλιτος ναός των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, του Αγίου Υπατίου και του Αγίου Κωνσταντίνου στο Κάστρο της Σίφνου. Την προσωνυμία Άγιος Υπάτιος φέρει εγκαταλελειμμένος πλέον οικισμός κοντά στο χωριό Ρεπανίδι της Λήμνου, ενώ ο Άγιος τιμάται ως πολιούχος στο χωριό Κάθηκας της επαρχίας Πάφου στην Κύπρο, όπου το περικαλλές παρεκκλήσιο του Αγίου εγκαινιάσθηκε στις 27 Μαρτίου 2005 από τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Πάφου (νυν Αρχιεπίσκοπο Κύπρου) κ. Χρυσόστομο. Σύμφωνα μάλιστα με την τοπική παράδοση ο Άγιος θεωρείται θεραπευτής των παθήσεων των χεριών και των ποδιών, γεγονός που αποδεικνύεται και από το επιτελεσθέν θαύμα το 1928. 

Ο ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΕΞΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΜΕΛΙΩΘΗΚΕ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1960 ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ. ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟ ΕΠ’ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ.

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΕΞΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.


Προς τιμήν του Αγίου εποίησαν ασματικές ακολουθίες τόσο ο Μέγας Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, Γεράσιμος Μοναχός ο Μικραγιαννανίτης όσο και ο Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας Δρ. Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας, την οποία και εξέδωσε η Ιερά Μονή Οσίου Παταπίου Λουτρακίου Κορινθίας, όπου στο ιερό σπήλαιο του τιμίου και αφθάρτου λειψάνου του Οσίου υπάρχει  αποτυπωμένη τοιχογραφία του Αγίου Υπατίου. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι στην ιστορική Ιερά Μονή Προφήτου Ηλιού Ζαχόλης Κορινθίας φυλάσσεται μεγάλο τμήμα της τιμίας κάρας του Αγίου, το οποίο έφερε στη μονή ιερομόναχος καταγόμενος από την επαρχία των Γαγγρών.

ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΒΑΤΟΠΕΔΙΝΟΥ ΚΕΛΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΥΠΑΤΙΟΥ. ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΑΠΟΣΤΑΣΗ 15 ΛΕΠΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΕΔΙΟΥ.