ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΟ ΑΝΑΜΜΑ ΤΟΥ ΚΕΡΙΟΥ

Όλοι οι χριστιανοί που εκκλησιάζονται μπαίνοντας στον ναό παίρνουν κεριά και αφού τα ανάψουν τα τοποθετούν στις καθορισμένες θέσεις, τα λεγόμενα μανουάλια, μπροστά συνήθως από τις εικόνες των Αγίων. Πολλοί δεν γνωρίζουν τι συμβολίζει η πράξη τους αυτή. Μερικοί νομίζουν ότι το κάνουν για να ενισχύσουν οικονομικά το ναό της ενορίας τους. Πράγματι ενισχύεται ο ναός με την προσφορά των πιστών, αλλά πίσω από το άναμμα του κεριού κρύβεται ένας βαθύτερος συμβολισμός. Για ποιο λόγο ανάβουμε κερί στην εκκλησία; Υπάρχει ιδιαίτερος συμβολισμός στο άναμμά του;

H συνήθεια του ανάμματος περιέχει βαθύτατο συμβολισμό και αποτελεί μια σημαντική κίνηση του ανθρώπου στην αναζήτηση του θείου για να επικοινωνήσει με τον Θεό. Τι συμβολίζει το κερί απάντηση δίνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας.

Ο Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης αναφέρει έξι συμβολισμούς για το κερί και βεβαίως αναφέρεται στο αποκαλούμενο καθαρό κερί, δηλαδή, το μελισσοκέρι. Λέγει ότι το κερί συμβολίζει:

• Την καθαρότητα της ψυχής, επειδή το γνήσιο κερί κατασκευάζεται από καθαρό κερί μέλισσας.
• Το εύπλαστο της ψυχής μας. Όπως εύκολα πάνω στο κερί χαράζουμε ότι θέλουμε έτσι και στη ψυχή μας χαράζουμε το κακό ή το καλό.
• Την ευωδία της Θείας Χάριτος, επειδή το κερί προέρχεται από τα άνθη που ευωδιάζουν.
• Τον σκοπό της ζωής του χριστιανού που είναι ομοίωση προς τον Θεό, δηλ. την θέωση. Επειδή ο πιστός φλέγεται από αυτή την επιθυμία, την θυμάται ανάβοντας το κερί και βλέποντας τη φλόγα του.
• Το φως του Χριστού. Όπως το φως του κεριού φωτίζει και διαλύει το σκοτάδι έτσι και το φως του Χριστού φωτίζει τη ζωή των πιστών.
• Την αγάπη και την ειρήνη που πρέπει να έχει κάθε χριστιανός, επειδή το κερί παρηγορεί τον άνθρωπο με το φως του που είναι μέσα στο σκοτάδι.

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης παραθέτει άλλους έξι συμβολισμούς και λόγους για τους οποίους ανάβουμε το κερί:

• Για να δοξάζεται ο Θεός, που είναι το αληθινό και μοναδικό φως που φωτίζει κάθε άνθρωπο.
• Για να διαλύσει το σκοτάδι της νύκτας και να μας παρηγορήσει από το φόβο του σκοταδιού.
• Για να φανερώσουμε ότι έχουμε χαρά στην ψυχή μας.
• Προς τιμήν των αγίων και των μαρτύρων της πίστεως μας, μιμούμενοι έτσι τους πρώτους χριστιανούς που άναβαν κεριά στους τάφους των Μαρτύρων.
• Για να συμβολίζονται τα καλά μας έργα, σύμφωνα με τον λόγο του Κυρίου: «ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς».
• Για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες εκείνων που ανάβουν κερί και εκείνων υπέρ των οποίων το ανάβουν. Γι’ αυτό σε πολλούς ναούς διαφόρων περιοχών υπάρχουν ξεχωριστά μανουάλια όπου ανάβονται τα κεριά για τους ζωντανούς και για τους κεκοιμημένους.
• Για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες όσων ανάβουμε τα κεριά και εκείνων υπέρ των οποίων τα ανάβουμε». Ακολούθως, εστιάζει στο φως της φλόγας και υπογραμμίζει ότι «Το κερί βγάζει φλόγα και η φλόγα εκπέμπει φως. Το φως αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο της λατρείας μας. Καλούμαστε να γίνουμε φως γιατί Εκείνος είναι το Φως. Στη προηγιασμένη Θεία Λειτουργία ο λειτουργός ιερέας κρατώντας αναμμένη λαμπάδα στρέφεται στους πιστούς και εκφωνεί "Φως Χριστού φαίνει πάσι".

Συνεπώς, δεν είναι τυπική ή μηχανική πράξη το άναμμα του κεριού, αλλά μια σημαντική κίνηση του ανθρώπου στην αναζήτηση του Θείου να επικοινωνήσει με τον Θεό.

Άρα γενικότερα θα μπορούσαμε να πούμε ότι το αγνό και μαλακό κερί συμβολίζει το εύπλαστο της ψυχής μας. Όπως το κερί λιώνει αθόρυβα και φωτίζει, έτσι και εμείς με τη Χάρη του Θεού θα πρέπει να «λειώνουμε » μέχρι τελευταίας πνοής, θυσιαζόμενοι για τον πλησίον μας. Να φωτίζουμε και να ευεργετούμε τους γύρω μας αθόρυβα και χωρίς επίδειξη για χάρη της αγάπης του Χριστού.

Το κερί επίσης που βρίσκεται στους Ιερούς Ναούς συμβολίζει επίσης τον « νεκρό » εαυτό μας. Όταν το βάζουμε όρθιο και αναμμένο στο μανουάλι συμβολίζει τον Αναστημένο Ιησού και ομολογούμε και τη δική μας Ανάσταση. Με τα κεριά στα μνημόσυνα, στην Κηδεία και στα κόλλυβα ομολογούμε την πίστη μας στην Ανάσταση των Νεκρών και στη δίκαια κρίση της ημέρα που όλοι μας, πλούσιοι οι φτωχοί, άρχοντες οι δούλοι θα σταθούμε έναντι του Δίκαιου Κριτή. Με την λαμπάδα στο Μυστήριο του Βαπτίσματος ομολογούμε την πνευματική ανάσταση του Βαπτιζόμενου ενώ στο μυστήριο του Γάμου ομολογούμε ότι όπως φωτίζουν οι καθαρές λαμπάδες, έτσι και εμείς με τη Χάρη του Θεού θα σταθούμε φωτεινά παραδείγματα των παιδιών μας και δεν θα προδώσουμε την τιμιότητα του Γάμου.